Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Lasy regionu

18.02.2014 | RDLP w Białymstoku

Cechą charakterystyczną lasów w naszym regionie jest występowanie dużych, zwartych kompleksów leśnych - puszcz.

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku administruje lasami na powierzchni 624,5 tysięcy hektarów, w tym 582,6 tysięcy hektarów samych lasów. Cechą charakterystyczną lasów w tym rejonie jest występowanie dużych, zwartych kompleksów leśnych - puszcz:

  • Puszczy Augustowskiej (110 tys. ha)
  • Puszczy Boreckiej (23 tys. ha)
  • Puszczy Knyszyńskiej (105 tys. ha)
  • Puszczy Kurpiowskiej (34 tys. ha)
  • Puszczy Piskiej (70 tys. ha w granicach RDLP Białystok)
  • Puszczy Rominckiej (13 tys. ha).
  • Puszczy Białowieskiej (62 tys.ha)

Według regionalizacji przyrodniczo-leśnej, opracowanej przez Mroczkiewicza i Tramplera tereny RDLP w Białymstoku lokują się w: II Krainie Mazursko – Podlaskiej oraz IV Krainie Mazowiecko – Podlaskiej.

Są to tereny położone w zasięgu zlodowacenia bałtyckiego, z krajobrazami o charakterze pagórkowatym, sandrowym lub równinno – morenowym. Klimat Krainy II jest surowy i najchłodniejszy (za wyjątkiem gór) w Polsce.

Szczególnie chłodne są tereny północno-wschodnie, gdzie w okolicy Wiżajn znajduje się polski biegun zimna.

O surowości klimatu Krainy Mazursko – Podlaskiej świadczy również najkrótszy w Polsce termiczny okres wegetacyjny roślin, który wynosi od 190 do 210 dni. Najliczniej występują tu bory sosnowe, spotykane na ubogich i średnio żyznych siedliskach świeżych, wilgotnych i bagiennych. Sosna zwyczajna jest podstawowym gatunkiem lasotwórczym, posiada tu optymalne warunki rozwojowe i wykształca bardzo wartościowe ekotypy znane szeroko jako sosna mazurska i sosna supraska. Kolejnym gatunkiem o zasadniczym znaczeniu w Krainie II jest świerk pospolity, występujący jako gatunek panujący w niektórych drzewostanach, tworzący zespoły niżowych świerczyn borealnych. W Puszczy Białowieskiej osiąga on wysokość do 51 m.

Bocian czarny w Puszczy Białowieskiej, fot. Piotr Wawrzyniak

Siedliska żyzne, związane z podłożem gliniastym i gliniasto-piaszczystym reprezentowane są przez tzw. grądy, czyli lasy liściaste, gdzie gatunkiem dominującym jest dąb szypułkowy (rzadziej bezszypułkowy), który w zmieszaniu ze świerkiem, grabem, brzozą i niekiedy lipą, preferuje siedliska zarówno świeże jak i wilgotne. Na siedliskach o wilgotnym lub bagiennym charakterze, czyli w zagłębieniach terenowych oraz sąsiedztwie rzek, strumieni, jezior, występują zbiorowiska roślinne znane jako olsy lub łęgi olszowe oraz łęgi jesionowo-olszowe. Istotną rolę odgrywa tutaj olsza czarna, która tworzy drzewostany lite lub z domieszką jesionu.

Duże znaczenie przyrodnicze i gospodarcze ma brzoza pojawiająca się na wszystkich siedliskach. Pozostałe gatunki drzewiaste, takie jak jesion, grab, klon, lipa, modrzew, występują w leśnych zespołach roślinnych z reguły w formie domieszek.

Południowa i południowo-zachodnia część zasięgu Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku położona jest w IV Mazowiecko – Podlaskiej Krainie przyrodniczo-leśnej. Leży ona w obszarze zlodowacenia środkowo-polskiego i dominują tu krajobrazy o dość silnie rozmytych formach o charakterze równinnym. Kraina ta jest cieplejsza od Krainy Mazursko – Podlaskiej, a także nieco suchsza, z mniejszą ilością opadów atmosferycznych. Najliczniej występują również i tutaj bory sosnowe, wyraźnie związane z ubogimi, piaszczystymi, często wydmowymi siedliskami świeżymi i wilgotnymi. Część IV Krainy, leżąca w granicach białostockiej dyrekcji Lasów Państwowych , charakteryzuje się mniejszą lesistością oraz stosunkowo niską zasobnością drzewostanów. Znaczną część tych drzewostanów stanowią zbiorowiska roślinne pochodzące ze sztucznych zalesień gruntów porolnych.